Mükellefiyet Kaydının Re’sen Terkini

İstanbul 7. Vergi Mahkemesi tarafından, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na 5/12/2019 tarihli ve 7194 sayılı Kanun’un 24. maddesiyle eklenen 160/A maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesinin “…vergi dairesinin mükellefin sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğuna ilişkin görüşü ve ilgisine göre vergi dairesi başkanı veya defterdarın onayı ile mükellefiyet kaydı terkin edilir…” bölümünün Anayasamın 2., 13., 35. ve 49. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptali istenmişse de;

Anayasa Mahkemesi, söz konusu düzenlemenin;

• Anayasa’nın “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” başlıklı 48. maddesinin birinci fıkrasında, “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.” , hükmüne aykırı olmadığı,
• Anayasa’nın 48. maddesinde, özel teşebbüs özgürlüğü mutlak bir hak olarak düzenlenmediği, maddenin ikinci fıkrasında, “Devlet, özel teşebbüslerin millî ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.” hükmüne yer verilmek suretiyle “millî ekonominin gerekleri” ve “sosyal amaçlarca bu özgürlüğe sınırlamalar getirilebilmesine imkân sağlandığı,
• Bu kuralın, sahte belge düzenlenmesinin engellenmesi suretiyle devletin vergi kaybına uğramasının önlenmesinin amaçlandığı, sahte belge düzenleme fiilinin kanunlarda suç olarak tanımlandığı, dolayısıyla kuralın temel amacının Hâzine’nin vergi kaybına uğramasının ve suç işlenmesinin önlenmesi olduğu, vergi kaybının ve suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla teşebbüs özgürlüğüne müdahalede bulunulmasının anayasal açıdan meşru bir amaca dayandığı sonucuna ulaşıldığı,
• Bu sınırlamanın Anayasa’nn 13. maddesinde güvence altına alman ölçülülük ilkesi ile uyumlu olduğu,
• Öngörülen amaç için sınırlamasının elverişli, gerekli ve orantılı olduğu,

Değerlendirilerek Anayasaya uygun olduğuna karar verilmiştir.

(Karar Tarihi: 16/2/2023; Esas Sayısı : 2022/146 ;  Karar Sayısı: 2023/31)