Enflasyon Muhasebesi Üzerine Eleştiriler
Borca Batış Şirket Kurumlar Vergisi Öder mi ?
Konumuz enflasyon muhasebesi ya da enflasyon düzeltmesi.
Anlamakta ve haliyle anlatmakta zorluk yaşadığımız bir konu, borca batık bir şirketin kurumlar vergisi ödeyecek olması.
Malum iş dünyasında bugünlerin en önemli eleştiri konusu enflasyon düzeltmesi.
Bu konuda getirilen eleştirilerden bir tanesi de geçmiş yıl zararlarının enflasyon düzeltilmesine tabi tutulması.
Aslında enflasyon düzeltmesi konusu içinde geçmiş yıl zararlarının düzeltmeye tabi tutulmasında mantıken bir sıkıntı bulunmamaktadır.
Zira bir yandan mevcut ödenmiş sermaye, yedekler ile geçmiş yıl karları düzeltilirken, öte yandan öz sermaye içerisinde negatif bir unsur olan geçmiş yıl zararlarının da düzeltilmesi normal bir durum.
Geçmiş yıl zararları aktif karakterli bir hesap olmakla birlikte, öz sermaye hesapları içinde (-) düzeltici hesap olarak yer almaktadır.
Öz sermaye bir şirketin aktif toplamından yabancı kaynaklarının düşülmesi suretiyle bulunmaktadır. Başka bir ifadeyle de öz sermaye kalemlerinin toplamından zararların düşülmesi sonucu bulunan tutardır.
Sonuç negatif (-) ise bu şirketler borca batık demektir ve yabancı kaynakları varlıklarından fazladır.
Böyle bir durumda parasal olmayan varlıklar enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak ve varsa parasal olmayan pasif kalemlere ilişkin enflasyon düzeltme farkları bu bu tutardan düşülecek ve kalan tutar kurumlar vergisine tabi tutulacaktır.
İşte öz sermayesini tamamen kaybetmiş, hatta gayri faal, buna mukabil parasal olmayan varlıkları olup bunu tamamıyla dış kaynakla finanse etmiş şirketler enflasyon düzeltmesi sonrasında kurumlar vergisi ödeyecek olmalarını anlamakta ve anlatmakta zorluk çektiğimizi ifade etmek isteriz.
Şirketler artık mali güçlerine göre değil enflasyon muhasebesinin gücüne göre vergilendirilecek gibi.
Bu vergi kuvvetle muhtemel ödenmeyecek, ama borca batık şirketlerin adlarına tahakkuk edecek.
✍️Yazar “Maliye bu işten geri atmaz” demiş.
Ancak bizce öyle değil. Şöyle ki:
Maliye enflasyon düzeltmesi öncesinde finansal yapısı güçlü şirketlerden daha hızlı ve daha fazla vergi tahsil ederken; enflasyon düzeltmesi sonrasında bu şirketlerin güçlü finansal yapılarının ödülü olarak vergi matrahları ve ödeyecekleri vergi azalacaktır. En azından bu şirketler enflasyon vergisi ödemeyecektir.
Öte yandan finansal yapıları zayıf, maddi ve mali duran varlıkları fazla olan şirketlerin enflasyon düzeltmesi sonrasında tahakkuk eden vergileri artacak, ancak bu şirketler vergilerini ödemekte zorluk çekeceklerdir. Hatta bu uygulama yani enflasyon vergileri şirketlerin varlığını tehdit edecek, konkordato ilan etmelerine ya da iflas etmelerine dahi sebebiyet verebilecektir. Yani enflasyon muhasebesi finansal yapısı kötü olan şirketlerin finansal yapısını daha da bozmakta, Maliye için tahakkuk eden verginin kalitesini düşürmektedir.
Bu durum Maliyenin de işine gelmeyecektir.
Ayrıca finansal yapısı bozuk, başka bir ifade ile varlıkları daha ziyade borçlanmayla finanse edilmiş olup özsermayesi düşük olan firmalardan yüksek oranda vergi almak, anayasanın mali güce göre vergilendirme ilkesine de aykırıdır.
Haliyle enflasyon düzeltmesi sürdürülebilir bir uygulama değildir, mutlaka yeniden kurgulanmalıdır.
https://www.sabah.com.tr/galeri/ekonomi/gecti-borun-pazari-maliye-bu-isten-geri-adim-atmaz
Enflasyon Düzeltmesi – Devam Eden Yatırımlar ( inşaat ve imalatlar) – İşletmelerin Varlığı
Devam eden ve dış kaynakla finanse edilen yatırım ya da tamamlanması uzun süre alan inşaat harcamaları vb. üzerinden enflasyon muhasebesi uygulanmak suretiyle vergi alınmasının daha önce de söylediğimiz gibi ne hukuki, ne de rasyonel bir tarafı bulamamaktadır.
Bu uygulamanın devam etmesi halinde ileride ekonomik, sosyolojik, idari ve hukuki birçok sorun doğuracağı ortadadır.Hatta şimdiden bir müteahhit üzerinde psikolojik sorunlara sebebiyet verdiğine de şahit oldum.
Bu tür uygulamalar işletmelerin varlığını tehdit etmekte, geleceğini riske sokmaktadır.
Bizler ocak ve şubat aylarında uygulamanın muhataplarını uyardığımız halde sivil toplum kuruluşlarından henüz ses gelmektedir.
https://www.ntv.com.tr/ntvpara/sanayicilerden-enflasyon-muhasebesi-tepkisi,YImZ5gyMtEaIIspxgXc9vQ
https://www.sozcu.com.tr/enflasyon-muhasebesine-bir-tepki-de-aso-dan-geldi-p75684
https://www.ekonomim.com/ekonomi/haksiz-vergide-esnetme-sinyali-haberi-761622
https://www.paraanaliz.com/2024/ekonomi/enflasyon-duzeltmesi-gozden-geciriliyor-g-93802/
Kurumların ödeyeceği kurumlar vergisini enflasyon düzeltmesi uygulanmadan önce genel anlamda ciro ile üretim ve satış maliyetleri belirlerken; enflasyon düzeltmesi uygulandığı dönemde mali yapıları belirlemekte, borçlu ve sabit kıymet yatırımları fazla olan şirketler daha fazla kurumlar vergisi ödemek zorunda kalmaktadır.
Bizce bu şekilde bir uygulamayla vergi alınacaksa o zaman bu verginin adı değiştirilmelidir!!!
Enflasyon muhasebesinin kazananı yoktur (bazı büyük ölçekli danışmanlık şirketleri hariç).
Zira enflasyon muhasebesi yönünden bugün kazançlı çıktığını söylediğimiz finansal yapısı güçlü firmaların, uygulama sonrasında ebitda (favök) ları düşecek, dolayısıyla bu durum da firma değerlerini olumsuz etkileyecektir.
Kaynak : https://www.linkedin.com/in/vergi-at%C3%B6lyesi-334b3b200/recent-activity/all/